Banjsko-zdravstveni turizam u Srebrenici ima dugu tradiciju koja je nastala prije svega valorizacijom ljekovitih mineralnih izvora Guber.
Pretpostavlja se da su srebreničke mineralne izvore koristili Iliri za liječenje kožnih oboljenja još prije dolaska Rimljana na ove prostore.
Prve pisane tragove o mineralnim izvorima kod Srebrenice napravio je turski putopisac EvlijaČelebija u XVII vijeku putujući kroz BiH.
Godine 1886. izvršena su prva naučna istraživanja mineralnih izvora na području opštine Srebrenica, kada su bečki istraživači zabilježili postojanje 48 mineralnih izvora. Posebnu pažnju austrougarskog istraživača prof. dr. Ernes Ludviga je privukla voda sa izvora “Velikog” ili “Crnog gubera”, čija analiza je predstavljala odličan spoj minerala za liječenje anemije.
Na bazi prvih naučnih istraživanja zdravstvenih vrijednosti srebreničkih mineralnih izvora, krajem XIX vijeka austrougarska firma “Henrik Mattoni” je izvršila prvu kaptažu i počela sa eksploatacijom i flaširanjem vode kao lijeka za klinike u Sarajevu, Zagrebu, Beogradu, zatim je izvožena u Veliku Britaniju, Dansku, Holandiju, Švedsku i Ameriku.
Poslije Drugog svjetskog rata, naučna istraživanja o kvalitetu srebreničkih mineralnih izvora nastavljaju jugoslavenski stručnjaci: Miholić, Blazević, Ciglar i Marie, čiji se rezultati istraživanja u mnogome slažu sa prethodnim analizama. Njihovi zajednički razultati glase: “Mineralni izvor “Crni guber” po svom sastavu predstavlja jedinstven skup minerala u optimalnom odnosu, koji podjednako djeluju kod anemičnih stanja i nakon 10 dana pijenja, znatno se povećava broj crvenih krvnih zrnaca.”
Indikativna je za anemije nastale uslijed velikog gubitka gvožđa, neurovegetativne smetnje, kožnih i reumatskih oboljenja.
Konzumiranje ljekovitih voda Guber je najbolje i najefikasnije uz preporuku ljekara.
Pored stalog utvrđenog utvrđeno je da izvori Guber liječe:
Ljekoviti izvori Gubera u Srebrenici svojom mineralnom specifičnošću i rijetkošću predstavlja balneološku atrakciju, zbog čega ima značajniju zdravstvenu vrijednost, u odnosu na druge, te je na zdravstveno-turističkom tržištu lako prepoznatljiva.
Ljepotu guberovih izvora upotpunjuje pošumljena okolica. Miješana crnogorična i bjelogorična šuma se spušta istočnim padinama Kvarca do samih vrela i uz šetališnu stazu dugu 1.300 metara.
Odlukom Vlade Republike Srpske od 23.05.2024. godine područje “Banje Guber” je proglašeno vazdušnom banjom, te je tom prilikom utvrđeno da se na navedenom području nalazi prirodni ljekoviti faktor, odnosno vazduh/klima sa ljekovitim svojstvima.
Drevna rimska pećnica na Guberu
Na lokalitetu Guber kod Srebrenice nalazi se pećina za koju se vjeruje da je u antičko doba služila kao rimska pećnica za topljenje ruda. U njoj su odvajali zlato, srebro i druge metale od kamena, dok tragovi ovih ruda i danas sijaju na unutrašnjim zidovima.
Posebnost pećine je velika koncentracija negativnih jona, zbog čega je Guber kasnije postao vazdušna banja. U blizini se nalazi i stijena na kojoj zbog specifičnog sastava ne raste rastinje – mjesto gdje su Rimljani odlagali kamen nakon vađenja iz pećnice.
Ovaj lokalitet svjedoči o dugoj rudarskoj tradiciji i bogatstvu prirodnih resursa Srebrenice.
Zanimljivost za posjetioce
Na Guber šetalištu mještanin Mirko je napravio i postavio drvenu kućicu u kojoj izlaže i prodaje svoje prirodne proizvode koje pravi od ljekovitih Guber voda, ulja i ljekovitog bilja. Mirko posjetiocima može objasniti sastave voda i njihovu namjenu, kao i način djelovanja njegovih proizvoda. Njegovi preparati pomažu kod liječenja sinusa, suve kože, ekcema, staračkih pjega, reume i drugih tegoba.
